Giận dữ là một phản ứng tự nhiên đối với những tình huống tiêu cực, và đôi khi là một lối thoát lành mạnh để bày tỏ cảm xúc của bạn về điều gì đó đã làm tổn thương bạn. Ở một mức độ nào đó, sự tức giận cũng có thể có ích ở chỗ nó có thể thúc đẩy bạn tìm ra giải pháp cho một số vấn đề nhất định.
Tuy nhiên, sự tức giận có thể trở thành vấn đề nếu bạn thấy mình thường xuyên cảm thấy khó chịu mà không có lý do, hoặc khi sự tức giận của bạn trở nên quá lớn, không thể kiểm soát hoặc có xu hướng bạo lực.
Một số nguyên nhân tiềm ẩn của những cơn giận dữ không giải thích được có thể bao gồm:
Không có ranh giới : Nếu bạn đồng ý với một thứ trong khi bạn thực sự không muốn hoặc cảm thấy bị buộc phải làm những việc cho người khác mà bạn không cảm thấy vui khi làm, bạn có thể cảm thấy rằng mọi người đang lợi dụng bạn. Cố gắng làm hài lòng người khác có thể khiến bạn cảm thấy kiệt sức và thất vọng.
Thiếu ngủ: Ngủ không đủ giấc hoặc thức quá khuya có thể khiến việc quản lý cảm xúc trở nên khó khăn hơn.
Lo lắng: Những người có vấn đề về lo âu thường cảm thấy quá tải vì họ cần phải nỗ lực để kiểm soát trạng thái cảm xúc của mình. Nếu bạn cảm thấy lo lắng và gặp phải một tình huống khó khăn, bạn có thể nổi giận mà không thực sự hiểu tại sao.
Cảm thấy mình như người vô hình: Cảm giác không được đánh giá cao hoặc không được thừa nhận có thể gây ra sự tức giận. Bạn có thể tức giận với vợ/chồng, con cái, cha mẹ, bạn bè hoặc đồng nghiệp của mình vì bạn cảm thấy mình vô hình hoặc bị đánh giá thấp trong một mối quan hệ.
Trầm cảm: Tức giận là một triệu chứng trầm cảm ít được biết đến. Khoảng 10% người bị trầm cảm cảm thấy cáu kỉnh và 40% bộc phát cơn giận dữ.
Tính cầu toàn: Đối với một số người, sự tức giận bắt nguồn từ việc họ muốn kiểm soát mọi thứ và cảm thấy khó chịu khi không thể làm được điều đó.
Kìm nén cảm xúc: Vì tức giận không phải là cảm xúc được xã hội chấp nhận nên nhiều người cố gắng kìm nén cảm xúc thật của mình. Nếu bạn làm như vậy thường xuyên, bạn có thể thấy mình ngày càng cảm thấy bực bội hơn khi bạn càng xua đuổi hoặc nuốt chửng cơn thịnh nộ của mình.
Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD): Tức giận là một triệu chứng phổ biến của OCD và ảnh hưởng đến khoảng một nửa số người mắc bệnh này. Người mắc chứng OCD có những suy nghĩ, thôi thúc hoặc hình ảnh ám ảnh đáng lo ngại gây ra hành vi cưỡng chế.
Lạm dụng rượu: Lạm dụng rượu có thể làm tăng sự hung hăng. Rượu làm suy yếu khả năng suy nghĩ rõ ràng và đưa ra quyết định hợp lý của bạn. Nó cũng ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát xung lực, khiến một người khó kiểm soát hành vi bạo lực hơn.
Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD): Những người mắc chứng ADHD có thể tức giận vô cớ. ADHD là một loại rối loạn phát triển thần kinh bởi sự thiếu tập trung, hiếu động thái quá, bốc đồng và nóng nảy.
Rối loạn thách thức chống đối (ODD): Đây là một dạng rối loạn hành vi ảnh hưởng đến trẻ em ở độ tuổi đi học, ODD có thể khiến trẻ trở nên ngang ngược, thích tranh luận và dễ bị người khác làm cho khó chịu.
Rối loạn lưỡng cực: Đôi khi, tức giận, khó chịu, hung hăng và giận dữ có thể là triệu chứng của rối loạn lưỡng cực, một chứng rối loạn não gây ra những thay đổi đáng kể trong tâm trạng. Những thay đổi tâm trạng này có thể bao gồm từ các giai đoạn hưng phấn đến các cơn trầm cảm trầm trọng.
Rối loạn bùng nổ liên tục: Những người mắc chứng rối loạn này có những cơn giận dữ bùng phát bất ngờ kèm theo hành vi gây hấn hoặc hành vi bạo lực. Họ có thể phản ứng thái quá với sự tức giận không đi đôi với tình huống hiện tại.
Rối loạn nhân cách ranh giới (BPD): Rối loạn này được đặc trưng bởi sự mất nhân cách, thay đổi tâm trạng, khó khăn trong các mối quan hệ và đôi khi tự làm hại bản thân hoặc cố gắng tự tử. Nhiều người mắc chứng BPD thường cảm thấy tức giận vì bị bỏ rơi.
Rối loạn khó chịu tiền kinh nguyệt (PMDD): Tức giận có thể là triệu chứng của sự dao động nội tiết tố có thể xảy ra với PMDD, được gây ra bởi sự căng thẳng cực độ trước kỳ kinh nguyệt có thể đi kèm với sự thay đổi tâm trạng dữ dội và cảm giác tức giận.
Tâm thần phân liệt: Các triệu chứng của tâm thần phân liệt bao gồm ảo giác và ảo tưởng. Rối loạn đôi khi liên quan đến sự tức giận do nhận thức rằng những người khác muốn làm hại mình. Tâm thần phân liệt hoang tưởng có thể dẫn đến hành vi bạo lực.
Những nguyên nhân phổ biến cho sự tức giận là gì?
Tìm ra nguyên nhân gốc rễ của sự tức giận là một trong những bước quan trọng nhất để quản lý nó. 6 Nguyên nhân phổ biến gây ra sự tức giận có thể bao gồm:
Cảm thấy bất công
Căng thẳng
Các vấn đề tài chính
Các vấn đề gia đình hoặc cá nhân
Tổn thương tâm lý
Cảm thấy không được lắng nghe hoặc bị đánh giá thấp
Đôi khi, các quá trình sinh lý, chẳng hạn như đói, đau mãn tính, sợ hãi hoặc hoảng loạn cũng có thể gây ra sự tức giận mà không có lý do rõ ràng.
3 kiểu tức giận
Sự tức giận thụ động: Được tạo thành bởi sự kìm nén cảm xúc oán giận hoặc thất vọng thay vì thể hiện chúng một cách trực tiếp. Những người này có thể tỏ ra bình tĩnh ở bên ngoài, nhưng họ thường ẩn chứa những cảm xúc tiêu cực bên trong và ngấm ngầm thể hiện sự chống đối.
Tức giận hung hăng: Những người tức giận một cách hung hăng thường biểu hiện bằng lời nói hoặc thể chất. Những người này thường tham gia vào hành vi phá hoại hoặc đả kích người khác.
Giận dữ quyết đoán: Biểu hiện ở sự tức giận trung thực, trực tiếp hoặc chân thành. Những người này có thể bày tỏ cảm xúc tức giận của mình theo những cách không gây hại cho bản thân hoặc người khác.
Sự tức giận thường được thể hiện như thế nào?
Con người ta thường thể hiện sự tức giận theo nhiều cách khác nhau, bao gồm:
Phớt lờ người khác, thu mình lại hoặc im lặng
La hét hoặc gọi tên ai đó
Chửi bới, đe dọa
Tấn công thể chất, chẳng hạn như ném đồ vật hoặc đánh người khác
Tự làm hại bản thân, chẳng hạn như tự cắt hoặc đập vào đầu mình
Bây giờ thì bạn đã hiểu, tức giận đôi khi không nhất thiết phải là la hét hoặc đập phá, một người đang tức giận cũng có thể im lặng, thu mình lại hoặc tìm cách ngắt kết nối với thế giới. Kiềm chế cơn tức giận, cho dù lý do có rõ ràng hay không, đôi khi không dễ dàng. Xử lý vấn đề tức giận vô cùng rất quan trọng, vì nó có thể giúp bạn tránh làm tổn thương chính mình và người khác.
Bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ nếu sự tức giận ảnh hưởng đến các mối quan hệ của bạn, khiến bạn thường xuyên cảm thấy tiêu cực, hận thù, không thể kiểm soát bản thân hoặc có xu hướng bạo lực về thể chất.
Chúc các bạn một cuối tuần vui vẻ và đừng quên gửi email cho tôi nếu có bất cứ chia sẻ hoặc đóng góp nào cho tôi nhé.
Nếu các bạn muốn đặt lịch Coaching 1:1 vui lòng : ẤN VÀO ĐÂY
Đặt mua các khóa học Online : ẤN VÀO ĐÂY
Xem các Bản tin cuối tuần trước đây : ẤN VÀO ĐÂY
Tham gia Group Chữa lành và Phát triển bản thân (Zalo) : ẤN VÀO ĐÂY
Comments